Deel met je vrienden
De Tien Geboden: Het verhaal
In een armzalig onderkomen woont een meneer. Alleen.
Hij hoeft zich van God noch gebod iets aan te trekken. Dan komt er een tweede meneer.
Zomaar.
Dat verandert de zaak.
Wat van de een mag, kan niet voor de ander.
Hoe moet dat verder met die twee meneren?
Het welles en het nietes,
het goede en het kwade,
het mooie en het lelijke,
de ene en de andere
liggen met elkaar overhoop.
Uiteindelijk vinden zij elkaar
in het meest voor de hand liggende gebod.
Gij zult niet wanhopen.
Credits
Spel: Loek Beumer en Peter Drost
Regie: Lidwien Roothaan
Regie-assisitentie: Géraldine Verhoeven
Decor: Laura de Josselin de Jong
Lichtontwerp/techniek: Peter van der Hoek
Tekstbijdragen: Ad de Bont, Wanda Reisel, Gerardjan Rijnders, Tom Sijtsma
Objecten: Floor Oskam, Agnes Roothaan
Kostuumontwerp: Rien Bekkers
Composities: Fay Lovski, Mattie Poels
Kleding meneren: Maria van der Woude
Uitvoering kostuums: Wim van Vliet, Farida Bouhbouh, Elisabeth van der Helm
Uitvoering decor: Gert-Jan Brinkman
Decor-assistentie: Dorette Giling
Fotografie: Amke
Grafisch ontwerp: Renata Mantorska
Zakelijke leiding: Hans Klaasman
Artistieke leiding: Loek Beumer en Peter Drost
Deze produktie kwam mede tot stand dankzij de finaciële bijdragen van Het Fonds voor de Podiumkunsten en Het lira-fonds
Productie:
Het Toneelschap Beumer & Drost
Veemarkt 202, 1019 DG Amsterdam
Tel: 020-4652147 Fax: 020-4682465
e-mail: info@beumerendrost.nl
Foto's
Audio
Recensies
Trouw: “Acteertalent redt De Tien Geboden”.
Haarlems Dagblad: “B&D verrast met De Tien Geboden”.
De Standaard: “Tien kleine regels”.
Algemeen Dagblad: “Zappen langs Tien Geboden”.
de Volkskrant: “De Tien Geboden”.
Trouw
11.08.99
Anita Twaalfhoven
‘Acteertalent redt “De Tien Geboden”‘
AMSTERDAM – Peter Drost en Loek Beumer bewezen hun komische talent al in de voorstelling ‘De mannetjes van de radio’. Nu is het duo aan de haal gegaan met ‘De Tien Geboden’. Zij plaatsten deze ‘verkeersregels over wat wel en niet mag’ in een eigentijdse setting.
Drost en Beumer lieten zich met regisseur Lidwien Roothaan op geheel eigen wijze inspireren door de Tien Geboden uit de Bijbel. Tussen twee types die zich aan de zelfkant van de maatschappij bevinden, ontspint zich een bizarre machtsverhouding waarin eerst de een en dan de ander het onderspit delft. Zij doen alles wat God verboden heeft en de tien geboden krijgen vorm in een aaneenschakeling van bizarre scènes.
Bij aanvang van de voorstelling zien we de geïmproviseerde woning van een dakloze, opgebouwd uit bordkartonnen muren met afgebladderd behang en een weelderige schimmelcultuur met enorme paddestoelen boven de deur. Daar scharrelt een morsig mannetje in een oud pak en met vieze plakkerige haren rond. Zittend op zijn bank neemt hij een voetenbad en zingt hij een rommelig liedje waaruit duidelijk wordt, dat hij even tevoren op zijn parkiet is gaan zitten, met fatale gevolgen. Gij zult niet doden?
Dan dringt met veel kabaal een andere scharrelaar zijn domein binnen. Een type met veel praatjes dat zonder pardon beslag legt op de huisraad. Hij draait platen op de grammofoon, vult dansend de ruimte met zijn stevige postuur en intimideert de oorspronkelijke bewoner. Gij zult niet stelen?
De indringer maakt het andere mannetje zo bang, dat hij de waarheid gaat verdraaien. Over wie hij is, wat hij doet en waar hij vandaan komt, Gij zult niet liegen?
Zo komen de geboden een voor een aan bod en het stuk krijgt een steeds absurdere wending. De ene man liegt dat hij een vrouw heeft, waarmee de ander in zijn fantasie overspel pleegt. Die imaginaire vrouw, in de vorm van een opgerold tapijt, moet dan worden gestenigd en gedood.
Als de indringer gaat slapen krijgt hij een vreemde droom. De twee hullen zich in engelachtige gewaden met horens op hun hoofd en er ontspint zich een komische scène, die doet denken aan een ‘science-fiction’ film. Die droom ontaardt echter in een nachtmerrie als een zwart, kever-achtig monster over het podium beweegt. De straf van God?
Aan het slot van het stuk is de machtsverhouding omgedraaid, en is de bewoner weer heer en meester in zijn domein.
‘De tien geboden’ is een amusante, maar af en toe onbegrijpelijke voor-stelling. De thematiek en het verhaal zijn dan ook niet het sterkste punt. Alles wordt gedragen door het acteertalent van Drost en Beumer. Zij zetten twee prachtige types neer, waar je je ogen niet vanaf kunt hou-den. Zij weten de grappen perfect te timen en beheersen het komische register als geen ander. Eenvoudige dagelijkse handelingen als het aantrekken van een pyama of het nemen van een voetenbad, veranderen in hun handen in een hilarische act.
Het machtsspel tussen de twee is mooi uitgewerkt en doet af en toe denken aan ‘De Huisbewaarder’ van Pinter. De vormgeving van Laura de Josselin de Jong, de muziek van Fay Lovski en het spel van de acteurs vormen een harmonisch geheel. Maar de voorstelling had even goed anders kunnen heten dan ‘De tien geboden’. Het thema moraal en ‘wat wel en niet mag’ krijgt niet echt volume. Het lijkt eerder de aanleiding tot een serie komische acts. Als je de voorstelling vanuit die optiek bekijkt, zul je je zeker niet vervelen.
Haarlems Dagblad
23.12.1997
Paul Rooyacker
‘B & D verrast met “De Tien Geboden”‘
Genieten van absurde fantasie op hoog niveau
‘De Tien Geboden’ door Het Toneelschap B & D. Spelers: Loek Beumer, Peter Drost. Regie: Lidwien Roothaan. Gezien: Schouwburg De Meerse Hoofddorp. maandag 22 december 1997.
Het verhaal van de voorstelling De Tien Geboden laat zich best samenvatten, maar nodig is het niet. Het sterke punt van deze productie is namelijk, dat iedere bezoeker zijn eigen conclusies zal trekken.
De openingsscène is meteen al vervreemdend: een man (Peter Drost) die in een afbraakpand woont, krijgt last van een indringer (Loek Beumer). Die indringer gaat niet meer weg en begint de ander te terroriseren. Het lijkt een naar en weinig realistisch gegeven, maar het wekt natuurlijk wel direct een sterke sympathie voor Drost en portret-teert de ander als de personificatie van het kwaad.
Drost en Beumer lieten zich inspireren door de (bijbelse) tien geboden, maar meer dan een uitstekend uitgangspunt is dit niet geweest. Ze beelden twee zonderlinge heren uit die zich allebei niet storen aan geboden en verboden, zich volstrekt niet houden aan regels en zich constant ontdoen van benauwende conventies.
De theaterproductie is ontstaan als een ‘kunstuiting’: tien kunstenaars lieten zich laten inspireren door de tien geboden en leverden daarna ‘ruw’ materiaal aan in de vorm van een beeld, een schilderij, een paar teksten, wat muziekjes en verschillende objecten. Er wordt een serie spelfragmenten gepresenteerd die de toeschouwer constant op het verkeerde been zet: iedere keer als je denkt een zekere logica te bespeuren, word je compleet verrast. Als Beumer achter Drost aan zit en hem belaagt, verwacht je een vechtpartij: iemand met een hoge status vernedert iemand met een lage status, het meester / knecht-model. Maar volkomen onverwacht draait het spel honderdtachtig graden — een nieuw gezichtspunt zorgt ervoor dat de baas knecht wordt en alles in dit intellectuele gevecht nieuwe kansen krijgt.
De bijdragen van de diverse kunstenaars leveren steeds nieuwe invalshoeken voor het spelverloop. Een paar prachtige science-fiction-achtige kostuums bijvoorbeeld worden alleen gebruikt in een slaapscène. Daardoor krijgt de voorstelling plotseling iets buitenaards, maar tegelijkertijd iets duivels. Beide acteurs verstaan de kunst om het publiek mee te nemen op een sfeervolle reis door de eigen hersenpan, want dat is het effect dat ontstaat.
De Standaard
20.01.1998
Roel Verniers
‘Tien kleine regels’
Het nieuwe theatergezelschap Toneelschap B&D haalde zo’n drieduizend jaar na datum de befaamde stenen tafelen vanonder het stof. Bleek dat de daarin gebeitelde tien wetten best een klad verf konden gebruiken.
Oude getrouwen in het jeugdtheaterlandschap Peter Drost en Loek Beumer schreven vier schrijvers, drie kunstenaars, twee componisten en een kostuumontwerper (dat maakt samen tien) aan met het verzoek één der geboden onder handen te nemen. Dat leverde een bonte collage op waaruit het duo in overleg met regisseur Lidwien Roodhaan ‘De Tien Geboden’ destilleerde.
Een voorstelling die zich nog het best laat omschrijven als een mix van Pintereske spanning, karikaturale slapstick, gewaagd tekstmateriaal en een vleugje sciencefiction. Gekruid met een sterk visueel element levert dat een aantrekkelijk geheel op.
Bij aanvang scharrelt een wat schichtige dakloze in een kraakpand rond, een oersoep waarin het gebod ‘Bovenal bemint één God’ nauwelijks van tel is. Alleen op de wereld speelt hij immers voor eigen God. Pas wanneer een praatjesmaker het zorgvuldig met plassporen afge-bakende territorium binnendringt, dient hij zich te voegen naar de geplogendheden van een samenleving. Geen rozen zonder doornen, zo blijkt.
De bijdrage van Gerardjan Rijnders bewijst nog maar eens hoe drassig de wegen van het talige verkeer wel zijn. Met ongeziene snelheid, uitgebalanceerd mimische beheersing en aandoenlijk spelplezier razen Beumer en Drost langs misverstanden, perversiteiten, nachtmerries en wensdromen. Vloeken, tieren, beliegen en bedriegen. De bijbel schrijft het anders voor. Dat staat vast.
Met vallen en opstaan herschrijft het duo zo de befaamde tien kleine regeltjes. Zonder daarbij evenwel het paard van de moraalridder te bestijgen. Veeleer planten Beumer en Drost kleurrijke paaltjes uit. Als een raster waarin samenleven kan. Je zou er haast bij gaan dagdromen.
Algemeen Dagblad
28.10.1997
Wijbrand Schaap
‘Zappen langs tien geboden’
Voorstelling: De Tien Geboden. Door Het Toneelschap B & D. Regie: Lidwien Roothaan. Gezien:25-10, Rotterdamse Schouwburg. Tournee t/m26-2-98.
Rotterdam – Gij zult niet wanhopen. Loek Beumer en Peter Drost beginnen hun carrière als theaterondernemers met een extra gebod. Een optimistisch begin voor twee heren die hun sporen in het theater al ruimschoots hebben verdiend. Het is ook een goede raad voor twee theaterbeesten die een ingewikkeld project als De Tien Geboden aan willen pakken. Over het resultaat mogen wij blij zijn.
Beumer en Drost vroegen tien kunstenaars, van Gerardjan Rijnders tot Fay Lovsky, om ieder één van de tien bijbelse geboden in een vorm te gieten. Dat leverde een collage op van beelden, muziekstukken en tekstfragmenten die ze met regisseur Lidwien Roothaan tot een voorstelling hebben samengevoegd. Dat is zo goed gelukt dat je niet meer ziet welke kunstenaar welk gebod gedaan heeft. Hoewel… de twee duivelpakken van Rien Bekkers zijn ronduit schitterend.
De voorstelling is een prachtige ingehouden slapstick over twee schlemielen die in een huisje met elkaar zitten opgezadeld. Een huisje dat geheel volgens het gebod ‘gij zult niet schoonmaken’ is veranderd in een varkensstal met schimmels van buitenaards formaat.
In het begin is Peter Drost nog alleen, dus heeft hij geen regels: ‘gij kunt rustig in het openbaar een plasje doen’. Dan komt Loek Beumer binnen en gaat het mis. Een hele berg problemen zapt langs. Daar moet wat aan gedaan worden, dus hebben ze tien regels nodig.
Zo simpel is het verhaal, maar ze kunnen er een uur lang heerlijk moeilijk over doen. Die geboden zijn zo stevig door elkaar gesmeten dat je het na een kwartier al opgeeft om nog bij te houden bij welk gebod ze zijn aangeland.
Op de première kon het allemaal nog iets gesmeerder en vlotter, maar het is duidelijk: met dit debuut voegt Het Toneelschap B & D iets moois toe aan het aanbod van jeugdvoorstellingen in Nederland.
Ge moet maar eens gaan kijken.
Volkskrant
04.12.1997
Marian Buijs
‘De tien geboden’ door Het Toneelschap B&D.
Regie: Lidwien Roothaan.
16 november, Bistheater Den Bosch.
Vanaf 10 jaar. Tournee.
God en geweld verschijnen steeds vaker op de toneelpodia. En het jeugdtheater doet daar niet voor onder. In De tien geboden treedt de schepper niet zelf op, we zien hoe twee naamloze mannetjes vol wederzijds onbegrip worstelen met wat Hij de mensen gebood.
De een (Peter Drost) bivakkeert als een aandoenlijk precieus heerschap tussen de verveloze muren van een slonzig huis. Met zijn voeten in een teiltje mijmert hij over zijn dode kanarie. Dat verandert als er plotseling een tweede meneer (Loek Beumer) binnendringt, die zijn haveloze eigendommen confisqueert. De bewoner verzet zich, maar kan niets anders doen dan zich schikken.
Hun dialoog – onder meer van Gerardjan Rijnders en Wanda Reisel – is geestig, vol verwarrende taalgrappen die juist kinderen aanspreken. Op ‘Geef eens een voorbeeld’, volgt de tegenvraag: ‘Is er ook een achter-beeld?’. Maar het gaat mis als hun samenzijn plotseling overgaat in een droom. De zaal lacht nog na om Beumer die een malle pyjama aantrekt en kan niet meegaan in deze stijl-breuk.
Vanaf dat moment krijgt de productie veel weg van een invuloefening: maak een toneelstukje waarin je alle tien geboden verwerkt. De acteurs hadden zich moeten beperken tot die zonderlinge heertjes. Telkens weer lopen ze vast in de taal en verrukken het publiek met hun dwaze teksten.’…
