Cowboys

Cowboys: Het verhaal

Voor cowboys en cowgirls vanaf 8 jaar.

Cowboys is een aardappelwestern en gaat over mannen met een jongensdroom. We zien helden op paarden en helden op sokken. Saloondeuren klapperen en paardenhoeven klepperen. Het leven is hard, heet en droog en het geld is vals.

Credits

Spel: Loek Beumer, Peter Drost, Jan Elbertse, Koos Elfering en Gerold Guthman
Regie: Lidwien Roothaan
Assistent Regisseur: Géraldine Verhoeven
Muziek: Bert Vermijs
Kostuums: Lieve Pynoo
Decorontwerp: Laura de Josselin de Jong
Lichtontwerp: Stefan Dijkman
Techniek: Peter van der Hoek
Zakelijke leiding: Hans Klaasman
Affiche foto-Nederland: Clemens Boon
Affiche foto-België: Rob Marcelis
Affiche vormgeving: Martijn Luns – Ontwerpbureau Amsterdam

In samenwerking met: HET PALEIS – KJT Antwerpen

Het Toneelschap Beumer & Drost wordt structureel gesubsidieerd door het Ministerie van OC&W

Tourneeplanning België:
Verenigde Werkhuizen Thassos
A. Rodenbachstraat 19 B 2140 Borgerhout
Tel: 0032-3/235.04.90 Fax: 0032-3/235-235.11.05
e-mail: thassos@pi.be

Tourneeplanning Nederland:
Hummelinck Stuurman Theaterbureau
Da Costakade 190, 1053 XG Amsterdam
Tel: 020-6164004 Fax: 020 6124341
e-mail: info@hummelinckstuurman.nl
www.hummelinckstuurman.nl

Productie:
Het Toneelschap Beumer & Drost
Veemarkt 202, 1019 DG Amsterdam
Tel: 020-4652147 Fax: 020-4682465
e-mail: info@beumerendrost.nl

Foto's

Audio

Recensies

Knack: “De mannen van de duke”

de Volkskrant: “Zingende cowboy met klapperpistool”

De Telegraaf: “Cowboys, een driedimensionaal stripverhaal”

Het Nieuwsblad: “Cowboys tussen parodie en jongensdroom”

Knack
10.11.1998
Isabelle Finet

De mannen van de Duke

Barbara Wijckmans is de nieuwe directeur van Het Paleis, het vroegere KJT. Zij wil een frisse wind laten waaien in het Antwerpse jeugdtheaterhuis dat in de traditie vastgeroest raakte. Wijckmans probeert dat door van Het Paleis een open huis te maken. Naast de vele gastproducties die er dit jaar te zien zijn, werkt Het Paleis voor de eigen producties samen met andere gezelschappen en theatermensen. „Nat”, een dansvoorstelling voor kinderen en jongeren, mocht het Paleisseizoen succesvol openen. Voor de volgende productie klopten ze aan bij Toncelschap B&D, een Nederlands jeugdtheatergezelschap. Onder leiding van regisseur Lidwien Roothaan kwam op die manier „Cowboys” tot stand.

Hel verhaal speelt zich af in Duketown, waar de Duke alles voor hel zeggen heeft. Op een dag komt een nieuweling, Virgil Spark, zich bij de bende van de Duke voegen. In feite wil Virgil alleen maar wraak nemen omdat de Duke zijn ouders heeft vermoord. Virgil denkt dat hij zijn wraakneming het gemakkelijkst kan uitvoeren als hij zich bij de bende aansluit. Zijn schietkunst is daarbij een waardevolle troef. Het publiek is getuige van een treinoverval en proeft van de hebzucht en het egoïsme van de Duke. Hij schrikt er zelfs niet voor terug om zijn vrienden te doden, omdat hij het goud voor zich alleen wil houden. Gelukkig is er nog Virgil Spark om dit plannetje te verijdelen…

De vijf acteurs (Loek Beumer, Peter Drost, Jan Elbertse, Koos Elfering en Gerold Guthman) wilden een voorstelling maken „over de clichés van een mannenwereld”. Dit is ze dan ook gelukt, want veel meer dan de gebruikelijke westernclichés wordt er niet gebracht. Toch is het een frisse voorstelling, die het jeugdige publiek weet te boeien. Ook het decor komt rechtstreeks uit de film. Een straat met vervallen huizen, de saloon, een doek met de Far West op geschilderd, ghosttown. Het decor (een ontwerp van Laura de Josselin de Jong) wordt vaak gewisseld. Toch daalt het tempo hierdoor niet want de scènes worden vlot aaneengeregen met muziek en zang. Toegegeven, het is een spaghetiewestern, maar een leuke en spannende.
„ Cowboys” vanaf acht jaar.

De Volkskrant
14.12.1998
Marian Buijs

Zingende cowboy met klapperpistool

Cowboys door Het Toneelschap en Het Paleis, regie: Lidwien Roothaan.
Vanaf 8 jaar. In: De Meerse Hoofddorp, 11 december. Tournee.

De lusteloos tegen saloondeurtjes leunende cowboys kijken geen moment verbaasd op als ze een jongen in pyjama langs zien lopen. Elke vreemdeling wordt hier onbewogen gesignaleerd. In het Wilde Westen is een onverschillige blik een eerste vereiste. Bovendien: weten zij veel dat deze jongen in zijn eigen cowboydroom verzeild is geraakt?

Voordat de hele zaal hetzelfde doet, krijgt het publiek een paar tips: deze stad is gevaarlijk, er lopen onbetrouwbare sujetten rond die je nooit aan moet kijken. Vergeet je dat? Doe dan maar net of je dollars zoekt op de grond. Als een conferencier beheerst Jan Elbertse in zijn cowboypak de grote zaal, hij fluistert bijna, maar we hangen aan zijn lippen.

De jongen is Virgil en hij is uit op wraak, de grootste gangster van de stad, de Duke, heeft zijn ouders afgeslacht en het kind probeert te infiltreren in zijn bende. Het lukt, hij kan goed schieten en de Duke nodigt hem uit mee te doen met een overval. Vanaf dat moment ontpopt deze vrolijke revue zich tot een waarachtig toneelstuk waarin iedereen het gemunt heeft op een zak goud en de schurken uiteindelijk het loodje leggen.

Alle cliché’s van de western worden met overgave tot stijlfiguur gebombardeerd. Een del aan de bar, een oliedomme sheriff temidden van boeven die hem te slim af zijn en op zijn tijd een shoot-out. Met klapperpistolen. Want in Cowboys barsten de grofste schurken regelmatig uit in een fraaie close-harmony of ze maken een dansje om hun levenslust te bewijzen.

Ze komen zo uit de betere westemstrip: The Kid, Taco de worstelaar die een man ruggelings dubbel kan vouwen en Black Jack, de munitiespecialist. Het is verrukkelijk om ze door de vlakte te zien draven terwijl op de achtergrond het overbekende decor van Monument Valley opdoemt.

Deze acteurs zijn gepokt en gemazeld in de slapstick, moeiteloos zorgen ze voor aanstekelijk clownswerk, met niets weten ze alles te suggereren. Even later zwaaien ze volleerd met hun lasso, uitgedost met leren beenlappen, fraaie holsters en opzichtige hoeden en laarzen. Geen detail is vergeten: Duke’s gouden tanden schitteren tot op de achterste rij.

Lidwien Roothaan regisseerde het vijftal met zwier, grote perfectie en veel fantasie. De tekst zit vol rake one-liners en vertoont nauwelijks sporen van het improviseren waaruit al die grappen toch moeten zijn ontstaan. Er zijn prachtige vondsten in en er wordt voortreffelijk gezongen. De hele productie genereert zulk onbekommerd plezier dat niet alleen aspirant cowboys zullen genieten.

De Telegraaf
01.1999
M.K.

Cowboys een driedimensionaal stripverhaal

JEUGDTHEATER — Een enorme cowboyhoed, een profiel met daarin een wanstaltig grote bolknak: dat is The Duke, heerser over Duketown, ten voeten uit. Met zijn kornuiten Black Jack de explosiespecialist. Taco de sterke man en The Kid, een lassowerper, terroriseert hij de omgeving, inclusief sheriff Joe, die meer dronken dan nuchter zijn taak tracht uit te voeren. Alleen Miss Molly van de saloon kan de heren de baas.

Hier komt Vergil terecht, de enig overgeblevene van de familie Sparks. De rest van het gezin is door The Duke vermoord, alleen maar om-dat vader Sparks zijn land niet wilde verkopen. Vergil zint op wraak en sluit zich aan bij de bende van The Duke, met als enig doel de man uit de weg te ruimen. ‘Cowboys’ is een kostelijke voorstelling die bol staat van parodieën op western-films, cowboymuziek en waarin op stripachtige wijze achtervolgingen, gevechten en gewapende overvallen zijn verwerkt.
Het wordt gespeeld door een ijzersterk stel acteurs: Loek Beumer, Peter Drost, Koos Elfering, Jan Elbertse en Gerold Guthman, die allen hun sporen op het slapstick- en komediegebied hebben verdiend. ‘Cowboys’ is puur theater en een genot voor de lachspieren.

Het Nieuwsblad
5.11.1998
Roel Verniers

Cowboys tussen parodie en jongensdroom

Schietgevechten, prairies en vendetta’s: zonder de western bleef de koehoeder allicht een anonieme kracht in het veevoederbedrijf. Niet zo In Cowboys van HETPALEIS. Daar schittert hij als vanouds.

Vooral economische overwegingen leidden begin deze eeuw tot het fabriceren van de western. Het landschap vormde een weids en gratis decor, op de eenvoudige intrige van dit filmgenre kon je zo vaak improviseren dat je het bijna zonder scenarist kon stellen. Het bleek een succesformule.

Zozeer dat het genre een nieuw beeld van het Wilde Westen heeft getekend. Inclusief de glamour en de conventies die met de jaren stand hielden. Goed tegen kwaad, wraak, vriendschap, handhaving van recht en wet. Wie niet uitkijkt, neemt het pak onwrikbare clichés nog voor waar. Over die verfoeilijke roodhuiden bijvoorbeeld. Door zijn zwart-wittekening leest menig western zelfs als een racistisch pamflet.

Het Toneelgezelschap B&D en Het Paleis hoeden zich wijselijk voor zoveel schandaal. De enige indiaan die in Cowboys figureert, blijkt behoorlijk wereldvreemd. Zo eentje die in een ver verleden wel naar de scalp van een vreemde squaw keek, maar er nimmer aan dacht haar ervan te beroven.

Typisch
Het kwaad komt in Cowboys veeleer uit eigen rangen. Al hoeven we ook hier geen verregaande conclusies aan vast te knopen. Net als zijn filmbroertje blijft het verhaal een zeepbel. Mooi en spannend om naar te kijken, maar weinig om het lijf. Het aloude euvel van de western. Duke en zijn kornuiten terroriseren een stadje. Typisch, en er rammelt zelfs een ijzige wind aan de luiken. De bende wil de grond van weerloze boeren inpalmen. Daarop zien zij in de nabije toekomst dan een trein sporen. En natuurlijk komt het tijdens de onderhandelingen met die keuterboeren al eens tot een handgemeen. En natuurlijk vallen er doden. En natuurlijk staat dan ene Virgil op om wraak te nemen. Dat hij die na veel vieren en vijven ook bekomt, behoeft zelfs geen betoog. Voor het verhaaltje moet je niet naar Cowboys gaan kijken.

Waarom dan wel? Omdat het bijvoorbeeld een genoegen blijft om Loek Beumer en Peter Drost aan het werk te zien. Bijgestaan door drie kompanen geven de bezielers van Het Toneelgezelschap B&D zich niet zelden over aan schromelijke overdrijving. Met een openingsscène die verwijst naar een optreden van The Village People maken de cowboys hun opwachting. Zingend, met danspasjes, en een sluwe trek om de mond. Niet alleen grappig: dergelijke ingrepen geven bovendien aan dat Cowboys het westengenre wil parodiëren.

De vormgeving geeft hiervoor alvast een aanzet. In een wip verandert de saloon in een spookstad en door groenten en fruit afwisselend in de hoogte steken, krijg je een behoorlijk hilarisch beeld van een jackpot. In combinatie met een reusachtige projectie van de prairie vertoef je bovendien in het Wilde Westen dat je als kind feilloos in dromen uittekende.

Niet alleen herschrijft Cowboys het filmgenre naar het podium, door de macho-tekst met totaal niet ter zake doende opmerkingen te doorspekken, valt er zelfs een licht kritische noot te horen. John Wayne die last heeft van zand in de laarzen, bijvoorbeeld.

Toch kan de voorstelling dergelijke sfeer niet aanhouden. Alsof de drang om met jongensdromen aan de slag te gaan, het totaal opblazen van het genre in de weg staat.

Speellijst